BOHR ATOM MODELİNİN YETERSİZLİĞİ

                                      Bohr atom modeli deneyle uygunluğu yönüyle etkileyici olmakla beraber önemli eksiklikleri vardır.

                                      1. Spektrum çizgileri dikkatle incelendiğinde birbirine yakın iki ya da daha fazla çizgiden oluştuğu gözlenir.

                                          Bohr atom modeli spektrum çizgilerindeki bu çok katlılığı açıklayamaz.

                                      2. Spektrum çizgilerinin şiddetlerini yani geçişlerin olasılığı hakkında bilgi vermez. 2. uyarılma seviyesine uyarılmış bir atomun 1. uyarılma seviyesine geçme olasılığımı daha fazladır yoksa temel enerji seviyesine geçme olasılığımı daha fazladır. Bunu açıklamaz.

                                      3. Çok elektronlu atomların enerji seviyelerini açıklamakta yetersizdir.

                                                          ELEKTRON KABUKLARI

                                      Bir elektronu tanımlamak için 4 kuantum sayısının bilinmesi gerekir.

                                      1. Baş kuantum sayısı ( n )

                                          Baş kuantum sayıları aynı olan elektronların çekirdekten ortalama uzaklıkları ve enerjileri aşağı yukarı aynı değerde olup aynı kabukta bulunurlar. Baş kuantum sayısı  n = 1. 2. 3. 4. .... gibi değerler alır.

                                      n = 1 için       K    kabuğu

                                      n = 2 için       L    kabuğu

                                      n = 3 için       M   kabuğu

                                      n = 4 için       N    kabuğu

                                      NOT: Baş kuantum sayısı aynı olan elektronlar aynı kabukta bulunurlar.

                                      2. Yörünge kuantum sayısı ( Açısal momentum kuantum sayısı ) ( ℓ )

                                      ℓ = 0, 1, 2, 3 ..... ( n - 1 ) şeklinde özel değerler alır. Açısal momentum vektörünün şiddetini ayarlar.

                                     

                                      Bir kabukta bulunan açısal momentum kuantum sayıları aynı olan elektronlar aynı alt kabukta bulunurlar. Karmaşık atomlarda aynı kabuğa ait elektronların enerjileri değişir. Çünkü açısal momentumları farklı elektronlar çekirdek çevresinde farklı yörüngeler çizerler. Yörüngenin şekli açısal momentum kuantum sayısına bağlıdır. ℓ büyükse yörünge dairesel, ℓ küçükse elips şeklinde olur. ℓ arttıkça elektronun enerjisi artar.

                                      Bir kabuktaki elektronlar açısal momentum sayılarına göre alt kabuklara ayrılır.

                                      Örneğin n = 4 kabuğunda

                                     

                                       NOT: Baş kuantum sayısı n olan bir kabukta n tane alt kabuk bulunur.

                                       NOT: n ve ℓ si aynı olan elektronlar aynı alt kabukta bulunurlar.

                                       3. Mağnetik kuantum sayısı ( mℓ )

                                      

                                       NOT: Baş kuantum sayısı n olan bir kabuktan n² tane orbital bulunur.

                                                Yörünge kuantum sayısı ℓ olan alt kabukta ( 2ℓ + 1 ) tane orbital her orbitalde de 2 elektron bulunur.

                                       Spin Kuantum Sayısı ( ms = ± 1/2 )

                                       Elektronlar çekirdeğin çevresindeki yörüngelerde dönerken aynı zamanda kendi eksenleri etrafında da dönerler. Bu nedenle spin açısal momentumları vardır. Spin açısal momentum vektörünün büyüklüğü;

                                       Ls = √ s ( s + 1 ) ( h/2π ) = √3 /2 ( h/2π )                  ( s = 1/2 )  dir.

                                       Bir elektron mağnetik alan etkisinde kalırsa spin açısal momentum vektörünün mağnetik alan üzerindeki bileşeni 1/2 ( h/2π )  ya da - 1/2 ( h/2π ) olacak şekilde yönelir. Bu farklı yönelimden dolayı enerji seviyeleri yeni alt seviyelere ayrılır. Spektrum çizgilerinde gözlenen ince yapının nedeni budur.

                                       PAULİ PRENSİBİ

                                       Bir atomda bütün kuantum sayıları birbirinin aynı olan iki elektron bulunmaz. n, I, mℓ, ms kuantum sayılarından en az bir tanesi farklı olmak zorundadır