PSİKO-FİZİK.TR.GG
   
  PSiKo-FiZiK
  İtme-Momentum
 

ITME VE MOMENTUM

Newton, hareken kanunlarını açıklarken, “kuvvet-ivme” ilişkisi yerine “kuvvetin itmesi” ve “hareketlilik miktarı” yani momentum arasındaki ilişkiyi kullanmıştır. Aslında bu iki yöntem arasında matematiksen olarak bir faklılık söz konusu değildir. Fakat farklı bir bakış açısıyla yapılan kullanışlı tanımlar yardımıyla kazanılan bilgiler çoğu zaman gizli kalmış bazı noktaları aydınlatır. İki topun veya iki atom altı parçacığın çarpışması ve bir meteorun yeryüzüne çarpması sırasındaki etkileşim kuvvetlerine ait çok az bilgimiz vardır. Buna rağmen ihtiyacımız olan fiziksel büyüklüklerin değerlerini tahmin etmemiz momentum ve enerji yöntemlerini kullanarak mümkün olmaktadır. Bu nedenle belkide en önemli yasaların ikisi enerjinin momentumun korunumu yasalarıdır.
DedeKorkutun anlattığı Boğaç Han hikayesini okumuşsunuzdur. Bu hikayede bir boğa ile güreşerek gerçekleştirdiği zorlu mücadele sonucunda kahraman bir gence isim verilmesi anlatılır. Boğaç Han olağan üstü hızla gelen bir boğayı durdurmak için büyük bir çaba gösterir.

ITME(IMPULS) NEDİR?

Şekilde görülen kamyon bir saman yığınına girdiğinde küçük bir kuvvetle fakat, uzun sürede durabilmektedir. Şekil 2 de ise aynı kamyon bir duvara çarptığında büyün bir kuvvetle fakat kısa bir sürede durmaktadır. Bu gözlemlerimizden cisimlerin hareketliliğini artırmak veya azaltmak için gerekli olan kuvvetin;
• cismin kütlesi ve hız değişimi ile doğru
• Uygulama süresi ile ters orantılı olduğu anlaşılır
Kısaca bir cisme etkiyen kuvvet ile kuvvetin etki süresinin çarpımından oluşan vektörel değere itme(impuls) denir.
“I” ile gösterilir.

MOMENTUM NEDİR?
M kütleli bir cisim V hızına sahip ise bu cismin mV büyüklüğünde bir momentumu vardır. Momentum vektörel bir büyüklüktür ve “P” harfi ile gösterilir. Bir cismin momentumu anlık hızıyla aynı yöndedir. Çünkü momentumu oluşturan kütle skaler bir niceliktir.

m/s

kgm/s kg

ITME-MOMENTUM DEĞİŞİMİ
İki cisim arasında bir etkileşme kuvveti bulunduğu halde bunlardan birisinin diğerine etkittiği kuvvet sebebiyle her birisinin momentumunda değişiklik olur. (Kuvvet çekim, elektrik, magnetik veya başka bir menşeli olabilir.) Bundan başka Newtonun üçüncü kanununa göre cisimlerden birisine etkiyen kuvvet daima etkiyen kuvvete zıt yönde eşit olcağı için bu kuvvetlerin impulslarıda zıt yönde ve değerce birbirlerine eşit olurlar.
Kütlesi m olan bir cisme süresince etkiyen kuvvetlerin bileşkesi sabit olsun. Dinamiğin temel ilkesine göre cismin kazanacağı ivme :
olacaktır. İvme için: bağıntısı ile

Buna göre yukarda belirtilen büyüklüğünde, cismin momentum değişimi olduğu anlaşılır. Bir cismin momentum değişimi ile gösterilir. Her zaman o cisme uygulanan itme miktarı o cismin momentum değişimine eşit olmaktadır.
bu ifadeye itme-momentum teoremi denir.

 
  Bugün 14 ziyaretçi (19 klik) kişi burdaydı!  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol