YAYLI SARKAÇ
Bir sarmal yay ve ucuna bağlı kütleden oluşan sisteme yaylı sarkaç denir. Yaya bağlı kütle her hangi bir kuvvet uygulanarak denge konumundan X kadar uzaklaştırılarak serbest bırakılırsa, cisim A ve B noktaları arasında basit harmonik hareket yapar.
Sarmal yaya bağlı kütlelerin yapacakları basit harmonik hareketlerde;
1. A noktasından 0 noktasına ve 0 dan B noktasına T/4 saniyede, A dan B ye de T/2 saniyede varır.
2. Kütle denge konumuna yaklaşırken hızlanır, denge konumundan uzaklaşırken yavaşlar.
3. Cisme etki eden kuvvet ve cismin ivmesi daima denge konumuna yöneliktir. Kuvvet ve ivme denge konumuna yaklaşırken azalır, uzaklaşırken artar.
4. Yaya bağlı kütlenin periyodu çekim ivmesine bağlı olmadığından, sarkaç çekim ivmesinin farklı olduğu gezegenlere veya sistemlere götürülürse periyodu değişmez.
5. Sarkacın genliği ( Xm ) değişirse periyodu değişmez, maksimum hız, maksimum ivme, maksimum kuvvet, yaya aktarılan potansiyel enerji değişir
|